Περί εκλογών

Περι εκλογών ο Λόγος

Οι αστοί τις εξυμνούν ως το απαύγασμα της δημοκρατικής διαδικασίας, οι κομμουνιστές τα μασάνε λίγο γα την σπουδαιότητα αυτού του γεγονότος, με την έννοια ότι, «τα κουκιά είναι μοιρασμένα, όπως και η τράπουλα άλλωστε» και άρα,  τίποτα το ρηξικέλευθο καλό δεν πρόκειται να βγει ως αποτέλεσμα. Ο λόγος για τις βουλευτικές εκλογές. Μιας λοιπόν διανύουμε εκλογική περίοδο, ας θυμηθούμε λίγο  την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία για να πάρουμε μια εικόνα αν όντως είναι μοιρασμένη η τράπουλα ή αν οι κάλπες μπορούν όντως να βγάλουν εκπληκτικά και μη αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ισχύων εκλογικός νόμος πδ. 26/2012, ν. 3231/2004, όπως τροποποιήθηκε τον ν. 3636/2008: ”ενισχυμένη αναλογική”

Σύμφωνα με τον ισχύοντα λοιπόν εκλογικό νόμο του πδ. 26/12 σε συνδυασμό με τον νόμο «Σκανδαλίδη» του 2004, σε συνδυασμό με το Ν. 3636/2008 του τότε υπουργού εσωτερικών Παυλόπουλου,  ισχύει το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής όσον αφορά την κατανομή των βουλευτικών εδρών ανάλογα με τα αποτελέσματα που θα πάρουν τα κόμματα στην κάλπη.

Υπολογισμός βουλευτικών εδρών ανά εκλογική περιφέρεια:
Καταρχήν κάθε Νομός είναι μια εκλογική περιφέρεια εκτός απο την Αττική που εχει 5 εκλογικές περιφέρειες και η Θεσσαλονίκη που έχει 2. Πόσους βουλευτές, δηλαδή έδρες , βγάζει κάθε εκλογική περιφέρεια; Ανάλογα με τον πληθυσμό της που διαρείται με το εκλογικό μέτρο. Εκλογικό μέτρο είναι το πηλίκο των δημοτών ανά επικράτεια διά τον αριθμό 288 που είναι ο αριθμός των εκλέξιμων βουλευτών. Δηλαδή  έστω οτι οι ψηφοφόροι-δημότες σ' όλη την επικράτεια είναι 9.000.000. Το εκλογικό μέτρο θα είναι 9.000.000/288= 31.250. Συνεπώς ο αριθμός βουλευτών που θα βγάλει φερ' ειπείν ο νομός Εβρου που έχει 150.000 δημότες, θα είναι 150.000/31.250= 4.

Κατανομή εδρών στα κόμματα:
Με τον εκλογικό νόμο, οι 250 έδρες από τις 300,  κατανέμονται βάσει απλής αναλογικής, οι δε 50 έδρες χαρίζονται στο πρώτο κόμμα.

Ως εκλογικό μέτρο  ορίζεται το πηλίκο της διαίρεσης που πτοκύπτει από το άθροισμα όλων των ψήφων που ξεπέρασαν το 3% : 250. Για να καθοριστεί ο αριθμός των εδρών που θα πάρει το κάθε κόμμα, γίνεται διαίρεση των ψήφων έκαστου συνδυασμού ανά επικράτεια, δια το εκλογικό μέτρο. Οι υπόλοιπες 50 έδρες παραχωρούνται στο πρώτο κόμμα. 

Καταρχήν για να μπει ένας συνδυασμός εντός Βουλής θα πρέπει να λάβει τουλάχιστον 3% επί των έγκυρων ψήφων. Αν π.χ. ψήφισαν έγκυρα 8.000.000 άτομα, ο ελάχιστος αριθμός ψήφων που πρέπει να λάβει ένα κόμμα για να μπει στη Βουλή είναι 240.000 ψήφοι. Έστω λοιπόν, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 3.000.000 έγκυρους ψήφους ανά επικράτεια, η ΝΔ 2.600.000, το Πασοκ 600.000, η Δημάρ 600.000, το ΚΚΕ 500.000, το Ποτάμι 700.000. Για να βρούμε σε πόσες έδρες αντιστοιχούν οι ψήφοι αυτοί, θα πρέπει σύμφωνα με τα παραπάνω, να διαιρέσουμε τον αριθμό των ψήφων που έλαβε το κόμμα, δια το εκλογικό μέτρο. Αυτό είναι όπως είδαμε πάνω, το πηλίκο όλων των έγκυρων ψήφων όλων των κομμάτων που έλαβαν τουλάχιστον 3%, δια 250 . Άρα, 3.000.000 : (8.000.000: 250)= 93,75 έδρες για το Σύριζα, 81,25 για ΝΔ, 18,75 για πασοκ και δημαρ, 15,62 για ΚΚΕ και 21,87 για το ποτάμι. Επειδή το άθροισμα των ακέραιων αριθμών είναι 246=<250, θα συμπληρωθεί ο αριθμός ανά μια έδρα για κάθε κόμμα με το μεγαλύτερο δεκαδικό αριθμό. Ετσι, μια εδρα επιπλέον θα πάρει το Ποτάμι καταρχάς, απο μια έδρα το πασοκ και δημάρ και μια έδρα για τον Σύριζα. 
Αρα οι έδρες θα κατανεμηθούν ως εξής: Σύριζα 94 έδρες, ΝΔ 81, Πασοκ 19, Δημάρ 19, ΚΚΕ 15, Ποτάμι 22. Επειδή όμως χαρίζονται στο πρώτο κόμμα και 50 έδρες, τελικά ο Σύριζα θα έχει 144 έδρες.

 Συνεπώς θα απέχει από τον αριθμό της απόλυτης πλειοψηφίας των 151 εδρών, ακόμη και με την πριμοδότηση των 50 εδρών. Γίνεται αμέσως αντιληπτή η αναντιστοιχία συσχετισμών μεταξύ της βούλησης του λαού που εκφράζεται στους ψήφους που έλαβε κάθε κόμμα και της κοινονουλευτικής δύναμης τελικά του πρώτου κόμματος.  Ο λόγος είναι η εύρυθμη λειτουργία του κοινοβουλευτιισμού εις βάρος της δημοκρατίας. Τέλος πάντων.

Τώρα, μέσα στον παραπάνω αριθμό των εδρών που έλαβε κάθε κόμμα, θα πρέπει να υπολογιστούν/συμπεριληφθούν και οι βουλευτές επικρατείας.

Κατανομή εδρών επικρατείας

Για αυτές τις 'εδρες, το εκλογικό μέτρο είναι το σύνολο των έγκυρων φήφων δια τον αριθμό 12 που είναι ο αριθμός των βουλευτών επικρατείας. Αρα με 8.000.000 το εκλογικό μέτρο είναι 8.000.000/12= 666.666. Κάθε κόμμα βγάζει τόσους βουλευτές επικρατείας όσο είναι το πηλικο του συνόλου ψήφων που έλαβε δια του ανω εκλογικού μέτρου. Δηλαδη στο πάνω παράδειγμά μας,  ο Σύριζα θα βγάλει 4,5 (3.000.000/666.666), η ΝΔ 3,75, το Πασοκ και Δημάρ από 0,9, το ΚΚΕ 0,75 και το Ποτάμι 1,05. Επειδή οι πάνω ακέραιοι αριθμού υπολοίπονται το 12 που είναι οι βουλευτες επικρατείας, συμπληρώνεται ανάλογα με το μεγαλύτερο δεκαδικό αριθμό , δηλαδή το Πασοκ και η Δημάρ θα βγάλουν απο 1 βουλευτή επικρατείας , το ΚΚΕ 1 και η ΝΔ άλλον 1 επιπλέον και θα έχει 4 συνολικά, όπως ο Σύριζα που θα βγάλει 4 βουλευτές επικρατείας και το Ποτάμι θα έχει 1 βουλευτή επικρατείας.

Κατανομή εδρών ανά εκλογική περιφέρεια. 
Το πόσες έδρες θα πάρει το τάδε ή το δείνα κόμμα , ας πουμε, στο Νομό Εβρου που έχει όπως είδαμε 4 βουλευτικές έδρες, καθορίζεται ανάλογα με το εκλογικό μέτρο που είναι το σύνολο των έγκυρων ψήφων που υπήρχε στον νομό, διά τον αριθμό εδρών. Δηλαδή ο Νομός Εβρου έχει ας πουμε 150.000 δημότες. Εγκυροι ψηφοι 120.000. Αρα το εκλογικό μέτρο είναι 120.000/4=30.000. Αν ο Σύριζα έλαβε στο νομό Εβρου 50.000 εγκυρους ψήφους, η ΝΔ 60.000 και το Ποτάμι 10.000, τότε ο Σύριζα θα λάβει απο τις 4 έδρες του νομού τις 2 (50.000/30.000=1,6), η ΝΔ 2 (60.000/30.000=2) , το Ποτάμι 0 (10.000/30.000=0,3).

 Πολλές φορές,  τα αποτέλεσμα των εκλογών  είναι για ορισμένους γνωστά πριν καν αυτές γίνουν. Καλή ψήφο!